Frytkownica na pozór nie wydaje się być urządzeniem pierwszej potrzeby w naszej kuchni. Do usmażenia frytek wystarczy przecież garnek, który pomieści dużą ilość oleju, a dla tych, którzy nie przepadają za ziemniakami smażonymi w głębokim tłuszczu – piekarnik.
Przyjrzyjmy się jednak bliżej funkcjom tego urządzenia – być może okaże się, że zakup frytkownicy sprawi, że robienie frytek, które tak bardzo lubimy, będzie nie tylko łatwiejsze, ale też zdrowsze.

Bardzo ważną właściwością frytkownic, z której nie wszyscy zdają sobie sprawę, jest to, że doskonale radzi sobie ona ze smażeniem nie tylko ziemniaków, ale też innych potraw wymagających głębokiego tłuszczu, takich jak: faworki, racuchy, pączki czy kotlety i ogólnie różnego rodzaju mięsa. To jednak nie wszystko – warto wymienić również wszelkie potrawy smażone w cieście, jak owoce morza, ryby, warzywa, grzyby, a nawet owoce.
Zacznijmy jednak od podstawowej charakterystyki frytkownic, czyli rozpoznania rodzajów.

Rodzaje frytkownic

Tradycyjne – służą do smażenia produktów w głębokim oleju, który wlewamy do specjalnej misy, a urządzenie podgrzewa go do wymaganej temperatury. Jest to najbardziej popularny sposób przygotowywania uwielbianych frytek.

Beztłuszczowe – jak sama nazwa wskazuje, do przygotowania frytek lub innych potraw użycie tłuszczu ograniczone jest do minimum lub nie wymaga go wcale. Jest to świetne rozwiązanie dla osób, które muszą lub po prostu chcą odżywiać się zdrowo i unikają smażenia, a jednocześnie nie potrafią zrezygnować ze swoich ulubionych potraw, które do tej pory mogły być wyłącznie smażone. Przygotowanie frytek jest możliwe dzięki cyrkulacji powietrza, którą zapewnia system wentylatorów lub funkcji połączenia grillowania z napływem gorącego powietrza. Oba rozwiązania są równie korzystne. Cyrkulacja nagrzanego powietrza przypieka frytki równomiernie z każdej strony, co sprawia, że są idealnie chrupiące na zewnątrz i doskonale miękkie w środku. Smak przygotowanych w ten sposób potraw różni się od tych smażonych, co dla niektórych jest niestety wadą, a dla innych wręcz przeciwnie – fakt, że można wyczuć wszystkie aromaty, a nie tylko smażony tłuszcz przekonuje wielu użytkowników. Minusem może być jednak dość długi czas pracy dochodzący nawet do 50 minut.


Wygląd

Jak działa frytkownica?

Na pozór smażenie w tradycyjnej frytkownicy wydaje się banalnie proste i przypomina smażenie w głębokim oleju w garnku lub patelni. Po części jest to prawda, ale warto sobie uświadomić, że tradycyjna frytkownica podgrzewa olej do konkretnej, ale bezpiecznej temperatury, w której potrawy odpowiednio się rumienią, ale nie nasiąkają zbędnym tłuszczem. Inaczej jest w przypadku smażenia domowego, ponieważ olej na patelni bardzo łatwo się przegrzewa, a potrawy pochłaniają tłuszcz jak gąbka.

Frytkownice ograniczające zużycie oleju działają dzięki cyrkulacji ciepłego powietrza lub łączenia go z elementem grillującym. Przed smażeniem dodajemy co prawda tłuszcz, ale jego ilość jest naprawdę bardzo minimalna, w niektórych urządzeniach wystarczy nawet łyżeczka oleju. Po uruchomieniu maszyny powietrze w środku mocno się nagrzewa i zaczyna wirować, przypiekając potrawę. Element grzejny frytkownicy może być wmontowany na stałe lub wyjmowany. Umieszczany jest najczęściej pod koszem, ale można spotkać też urządzenia z grzałką zanurzoną w tłuszczu. We frytkownicach beztłuszczowych jest kilka metod grzania, mogą mieć np. grzałkę na podczerwień. Tego typu urządzenia mogą piec w temperaturach od 50°C do 230°C, co pozwala na przygotowanie naprawdę bogatej gamy potraw.

Na co zwrócić uwagę podczas wyboru frytkownicy?

Moc
Od mocy urządzenia zależy to, jak szybko nagrzeje się olej. Im wyższa moc, tym szybciej urządzenie jest gotowe do smażenia naszych frytek, a także jest w stanie pracować dłużej bez potrzeby wyłączania. Na rynku znajdziemy obecnie modele o mocy od 800 W do 2800 W, te najbardziej popularne mają zwykle ok 1200 W.

Misa
To do niej wlewamy olej do smażenia i to od jej wielkości zależy wielkość całego urządzenia. Pojemność może wynosić od 0,6 l do nawet 4 l, dlatego każdy zainteresowany z pewnością dopasuje wielkość do swojej kuchni, ale też rodziny i jej wymagań. Im mniejsza misa tym olej nagrzewa się szybciej, ale przy licznej rodzinie lepiej sprawdzi się większe urządzenie, w którym można usmażyć wszystkie frytki za jednym razem, a nie partiami.
Niezwykle istotne jest to, z jakiego materiału wykonano misę – musi być przede wszystkim odporny na wysokie temperatury, ale też dużym ułatwieniem będzie, jeśli misa będzie łatwa w czyszczeniu. Najlepiej, jeśli jest to stal nierdzewna lub lane aluminium. Dodatkowym udogodnieniem w tym względzie może być specjalna powłoka przeciw przywieraniu potraw.
Należy również zwrócić uwagę na to, czy misę można wyjąć, czy jest zamontowana na stałe. Wyjmowana misa jest bardziej praktyczna, ułatwia czyszczenie, niektóre mogą być myte w zmywarce, co już w ogóle jest szczytem wygody. W tym drugim przypadku powinna mieć specjalny spust oleju umożliwiający wymianę tłuszczu.

Kosz

Choć może się wydawać odwrotnie, to właśnie wielkość kosza, a nie misy, wpływa na ilość usmażonych frytek, dlatego warto, aby był jak największy. Kosze mogą mieć pojemność od 0,5 kg do 1,3 kg. Kosz, dzięki swojej formie „splotu” umożliwia równomierne zanurzenie potrawy w tłuszczu i jej smażenie. Rączka pozwala na bezpieczne wyjęcie go z oleju i odsączenie frytek z nadmiaru tłuszczu. Może być wbudowana lub składana, czyli zdejmowana podczas smażenia. Niektóre urządzenia posiadają dwa kosze umożliwiające smażenie dwóch potraw w jednym czasie. Bardzo ciekawym rozwiązaniem jest dodatkowa funkcja w postaci kosza obrotowego. Jest on nieznacznie pochylony, a obracając się, ogranicza ilość zużywanego tłuszczu, ponieważ w każdym momencie w oleju zanurzona jest tylko część potrawy.

Filtry
Zapobiegają rozprzestrzenianiu się zapachów smażenia w pomieszczeniu. Filtr metalowy pochłania intensywny i uciążliwy zapach smażonego oleju. Filtr węglowy ogranicza z kolei wydzielanie oparów tłuszczu. Filtry umieszcza się przy pokrywie maszyny, mogą być wbudowane na stałe lub wymienne, które można wyczyścić, a nawet myć w zmywarce. Koniecznie należy pamiętać o regularnej wymianie filtrów, aby cieszyć się ich stuprocentową skutecznością.

Nóżki
Nie mają wpływu na proces smażenia, ale ich jakość jest naprawdę bardzo istotna. Solidne nóżki utrzymujące frytkownicę w stabilnej pozycji gwarantują, że urządzenie z kilkoma litrami rozgrzanego oleju nie przewróci się i nie zagrozi bezpośrednio naszemu bezpieczeństwu.

Funkcje dodatkowe
Producenci prześcigają się w tym, aby nawet ze zwykłego urządzenia smażącego ziemniaki uczynić sprzęt jak najbardziej ułatwiający tę czynność. Stąd w obecnych frytkownicach mnogość funkcji dodatkowych, o których warto wiedzieć, szukając tej najlepszej.

• Minutnik – idealne rozwiązanie dla osób zabieganych lub robiących w kuchni kilka rzeczy na raz. Ustawienie czasu smażenia pozwala nam zapomnieć o frytkach i zając się nimi dopiero po usłyszeniu sygnału dźwiękowego sygnalizującego, że chrupiące dodatki są już gotowe.
• Regulacja temperatury – nie tylko podczas pieczenia czy gotowania, ale także podczas smażenia różne produkty/potrawy wymagają innych temperatur, aby smakowały idealnie, a to zapewnia opcja ustawiania właściwej temperatury. Najlepsza temperatura dla frytek waha się od 140°C do 180°C – z tego względu zakres możliwych temperatur we frytkownicach to przedział 130°C – 190°C.
• Wyświetlacz LCD – wszystkie ustawienia są zawsze widoczne na urządzeniu. Może sygnalizować również aktualne problemy techniczne.
• Lampka kontrolna – oznajmia, iż frytkownica jest odpowiednio nagrzana i można rozpocząć smażenie.
• Wskaźnik zużycia oleju – sygnalizuje konieczność wymiany oleju w urządzeniu.
• Okienko podglądu – poprzez okienko umieszczone w pokrywie możemy bezpiecznie kontrolować proces smażenia bez potrzeby otwierania urządzenia i wytracania temperatury.
• Separator – w przypadku, gdy nasze urządzenie nie posiada dwóch koszy, do oddzielenia potraw może posłużyć separator zakładany na jeden większy kosz.
• Dwa poziomy smażenia – świetne rozwiązanie, jeśli chcemy usmażyć mięso i dodatki. Umożliwia to frytkownica dwukomorowa posiadająca dwa oddzielne kosze znajdujące się jeden nad drugim. Pierwszy jest zanurzony całkowicie w oleju, idealny do frytek. Drugi umieszczony jest nad nim, jednocześnie nad poziomem oleju, i umożliwia smażenie ryby lub kotletów bez konieczności zanurzania ich w tłuszczu.
• Funkcja piekarnika – niektóre z urządzeń umożliwiają nie tylko smażenie, ale i pieczenie potraw. Frytkownica może osiągać temperaturę ok. 190ºC, która jest wystarczająca do upieczenia mięs czy warzyw.
• 2 w 1 – czyli frytkownica z dodatkowym wyposażeniem do przygotowywania founde, w którym możemy roztapiać sery lub czekoladę. W zestawie znajduje się do tego zestaw specjalnych widelczyków

FRYTKOWNICA - Bezpieczeństwo użytkowania

• zabezpieczenie przed przegrzaniem frytkownicy
• obudowa wykonana z materiału trwałego i termoizolacyjnego, który zapobiega jej nagrzewaniu oraz uszkodzeniom
• blokada otwarcia pokrywy, dzięki której nie narazimy się na poparzenia w trakcie pracy urządzenia
• stabilne nóżki uniemożliwiające przesuwanie się frytkownicy
• przewód chowany w obudowie – nie plącze się i nie powoduje dodatkowych niebezpieczeństw

Podsumowanie